Ochrona ekosystemów przed inwazyjnymi gatunkami roślin obcego pochodzenia w południowej Polsce – dobre praktyki i nowe wyzwaniaRedaktorzy recenzowanej monografii naukowejKatarzyna Bzdęga Alina Urbisz Barbara Tokarska-Guzik Wydanie: pierwsze Rok wydania: 2024 Objętość: 288 stron Format: 210×297 mm Kategoria: nauki przyrodnicze Wydawnictwo Naukowe Kontekst przy współpracy Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach ISBN: 978-83-66476-82-0 RECENZOWANA MONOGRAFIA NAUKOWA

Inwazyjne gatunki obce (IAS – Invasive Alien Species), w tym inwazyjne rośliny obcego pochodzenia (IAS-P – Invasive Alien Species of Plants), stanowią współcześnie jedno z największych zagrożeń dla różnorodności biologicznej wielu obszarów w Polsce i na świecie, prowadząc do utraty gatunków, a nawet całych ekosystemów. Projekt międzyna­rodowy pt. Zintegrowane podejście do ochrony ekosystemów przed inwazyjnymi roślinami obcymi w południowej Polsce [ang. Integrated approach to ecosystems protection against invasive alien plants in southern Poland] – IAS/Eco­SystemCARE, realizowany w okresie 06/2021 – 04/2024, w ramach programu operacyjnego „Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu” finansowany ze środków Mechanizmu Finansowego EOG 2014-2021, na działanie mające na celu „Zwiększenie ochrony ekosystemów przed inwazyjnymi gatunkami obcymi”, koncentruje się na ochronie różnorodności biologicznej i powstrzymaniu negatywnych konsekwencji inwazji roślin obcego pochodzenia poprzez kompleksowe działania obejmujące aktywną ochronę ekosystemów lądowych i nadrzecznych oraz populacji cennych gatunków roślin i zwierząt wraz z monitorowaniem osiągniętych efektów zwalczania IAS-P i odtwarzaniem wybranych zbiorowisk roślinnych oraz edukację ekologiczną. Działania realizowano na wybranych obszarach Polski południowej, w obrębie 2 parków narodowych, 4 obszarów Natura 2000, 2 rezerwatów przyrody, 2 użytków ekologicznych oraz na obszarach nieobjętych ochroną, zlokalizowanych w 7 gminach. Objęto nimi inwazyjne gatunki roślin z rodzajów Heracleum spp. – 8 obszarów (w tym 4 chronione), Reynoutria spp. – 7 obszarów (w tym 5 chronionych), Solidago spp. – 6 obszarów (w tym 5 chronionych) oraz Impa­tiens glandulifera (2 obszary chronione).

Mamy nadzieję, że nasze doświadczenia i wiedza w zakresie IAS-P, zgromadzone w ramach Projektu IAS/EcoSystemCARE i przedstawione w niniejszej pracy, będą inspiracją podczas realizacji podobnych, już realizowanych przedsięwzięć lub podjęcia nowych wyzwań zmierzających do ochrony różnorodności biologicznej przed zagrożeniami powodowanymi przez IAS-P.

Katarzyna Bzdęga, Alina Urbisz, Barbara Tokarska-Guzik

SPIS TREŚCI